De match van de eeuw: koude oorlog in IJsland I
[2018-04-26] De koude oorlog was een schimmig gebeuren waarin de USSR en de VS maar een enkele keer direct in aanvaring kwamen. De belangrijkste directe krachtmeting vond plaats op een veld van 64 vlakken, van oudsher gedomineerd door Russen: het schaakbord.
De Amerikaanse schaker Bobby Fischer en IJsland spelen de hoofdrol in deze moderne saga.
De match
Het wereldkampioenschap werd in 1972 gespeeld tussen de Rus en regerend wereldkampioen Boris Spassky en de uitdager Bobby Fischer. De Russen hadden sinds 1948 de regerend wereldkampioen in hun renstal.
_gegen_Fischer_(USA).jpg){kind=link}
Doordat dit kampioenschap werd opgeblazen tot een direct gevecht tussen de USSR en de VS, was het moeilijk om een neutrale plaats te vinden om deze wedstrijd te houden. Uiteindelijk viel de keuze op een sporthal in IJsland.
De match zelf begon met een verlies van Fischer door een blunder. De partij daarna kwam hij gewoon niet opdagen. De minister van buitenlandse zaken van de VS schijnt Fischer terug aan tafel te hebben gedwongen. Fischer schoof terug aan de schaaktafel en schreef met de uiteindelijke uitslag van, 12.5 - 8.5 in zijn voordeel, wereldgeschiedenis.
Fischer terug op IJsland
Fischer was een excentriekeling. Of zeg maar gerust gek. De rest van zijn leven sleet hij in zelf verkozen en soms opgelegde ballingschap. Hij ontpopte zich als gretig anti-VSer en antisemiet (ondanks zijn eigen Joodse achtergrond). Hij was eigenlijk in veel landen een persona non-grata.
In juli 2004 werd Fischer, wiens Amerikaanse paspoort ongeldig was verklaard, aangehouden in Japan. Hij wilde niet terug naar het door hem, ondertussen, gehate Amerika en uiteindelijk redde IJsland hem in maart 2005 uit deze patstelling door hem een staatsburgerschap aan te bieden, op basis van humanitaire overwegingen. IJsland was Fischer dankbaar voor het op de kaart zetten van hun land, door de eerdere match van de eeuw.
Schaakmat
Fischer was geen lang leven beschoren in zijn nieuwe vaderland. In januari 2008 overleed hij in Reykjavik. In de vier jaar die hij in IJsland doorbracht heeft hij genoten van een soort van pensioenbestaan, bestaande uit veel lezen en.. schaken. De koning van de 64 vlakken overleed op 64 jarige leeftijd.
In IJsland zeggen ze..
- réttsælis (rjegtsaelis) – met de klok mee
Letterlijk betekent dit rétt - recht en sælis - zoals de zon. Hoe komt het dat dit met de klok mee is? Dit heeft ermee te maken dat de zon in de zomer in IJsland niet ondergaat. En de zon, op dit halfrond, draait kloksgewijs…
Bron: met dank aan mijn nieuwe IJslandse docent.
Mocht je bang zijn om niet helemaal op de hoogte te blijven van deze blog? Vrees dan niet! Geef je email-adres hierboven op en alles komt goed.
Figuur gemaakt en beschikbaar gesteld door Freepik via flaticon